آموزش جامع خلاصهنویسی
گاهی یک خلاصه نویسی ساده میتواند جهت زندگی یک کنکوری را به شدت تغیر دهد.به طوری که با کمک استراتژی خلاصه نویسی میشود غول کنکور را زمین زد.
خلاصه نویسی چیست؟
خلاصهنویسی؟ یک کنکوری در طول روز با مطالب زیادی که اهمیت زیادی دارند رو در رو میشود که باید هم فرا بگیرد و هم در بلند مدت استفاده کند.
اما مقدار زیاد مطالب این اجازه را به ما نمیدهد و همینطور امان از فراموشی.
راهکار چیست؟
میدانم که این تجربه فقط مال من نیست که بعد مدتی، مطالبی را که مطالعه میکنم.
یا مباحثی که به ذهن میسپارم را از یاد میبرم.
و مجبور میشوم که دوباره اون مطلب را از اول تا آخر بخوانم تا هم مطلب را درک کنم و هم نکات مفید را به یاد بیاورم.
ولی یک راه مفید وجود دارد برای اینکه من دوباره، این عمل را تکرار نکنم و در وقتم صرفه جویی کرده و از آن به خوبی استفاده کنم.
آیا به یاد دارید که در شرایطی از زندگی خودتون قسمتی از یک مقاله مفید و طولانی که آن فکر کردید مهمه را بنویسید؟
یا تایپ کنید که یادتان بماند؟
مثلا شماره تلفن دوست یا نکته مهم کنکورکنکور که باید از یک صفحه پیدا کنید؟ یا تا به حال یک صفحه از کتابی را در چند سطر خلاصهنویسی کرده اید؟
همه این ها مثال های خوبی از یاداشت برداری مفید یا همان خلاصهنویسی هستند که قرار است اصول درست انجام خلاصهنویسی را بشناسیم و بیشتر آشنا شویم.
شروع دوستی با خلاصهنویسی
اول از همه باید با خلاصهنویسی به خوبی آشنا بشویم و ارزش اون را متوجه شویم.
خلاصهنویسی یکی از بهترین روش های ایجاد زمینه برای بخاطرسپردن بهتر اطلاعاتی است که شخص در طی روز با آن موارد برخورد دارد و از لحاظ ارزش دارای اهمیت بالایی هستند .
حتی ممکن است که در آینده فرد به آن اطلاعات نیاز فوری پیدا کند به طوری که نباید به اندازه دریافت اولیه (اولین برخورد)برای آن هزینه کند و وقت بگذارد .
برای مثال داوطلب کنکور که با تلاش خود یک درس را موشکافانه بررسی نموده با استراتژی خلاصهنویسی در وقت و زمان صرفه جویی میکند.
حتی بدون اینکه چند وقت بعد دوباره به مطالعه مو به مو جزئیات درس و درک قبلی برسد.
نظر دانشآموزان چیست؟
کنکوریها نظرات متفاوتی درباره خلاصهنویسی دارند.
برخی موافق آن هستند چون به آنها در ذخیره زمان کمک میکند و برخی مخالف.
چون فکر میکنند نوشتن مطالب کمی وقت گیر و زمانبر است و با این دیدگاه حس میکنند که وقتی کسی خلاصهنویسی میکند وقت هدر میدهد. که تا حد بسیار زیادی در اشتباه هستند.
اینکه با انجام خلاصهنویسی وقت مصرف میشود درسته اما با انجام خلاصهنویسی چند برابر بیشتر زمان در آینده ذخیره میشود.
اصول خلاصهنویسی
مرحله اول
ابتدا متنی که قرار است خلاصهنویسی شود را باید مو به مو ،نکته به نکته،خط به خط بررسی کنید.
سپس مطالعه کرده تا نقاط ضعف و قوت متن پیدا شود و به قول معروف متن در دست ما باشد.
در این کار میتوانیم از دوستان یا معلمان و…کمک بگیریم تا فرآیند بررسی با دقت بالاتری انجام شود.
سپس با رویکرد سوال محور قسمت های مهم را مورد سنجش قرار میدهیم تا دیگرنقطه پوچی از متن در ذهن ما وجود نداشته باشد
مرحله دوم
پیداکردن نکات مطلب و استفاده از روش هایی مانند هایلایت (پر رنگ کردن) و زیر آن خط کشیدن دربخاطرسپردن بهتر،روان بودن،شیوایی ودلپذیری آن کمک میکند.
مرحله سوم
به نظرات و دیدگاه های اشخاص مختلف توجه کنیم.
به طور خلاصه بگم گاهی در کلاس با نظرات گاه درست و غلطی مواجه میشوید.
همین دیدگاه ها سبب میشود تا شما از جهات دیگر مطلب را مورد بررسی قرار دهید.
مرحله چهارم
برای راحتی بیشتر از دفترچه یادداشت استفاده میشود که هم جای کمی میگیرند و هم قابل دسترس تر هستند.
همچنین استفاده از حاشیه کتاب ،برگی از دفتر،برگA4 ،یا تکه های کوچکی از دفترچه یادداشت نیز مثال های خوبی از بسترهای مناسب خلاصهنویسی است.
مرحله پنجم
بعد از مدتی امکان ویرایش خلاصهنویسی وجود دارد و به قولی آن را آپدیت کرد که این امر هم سبب یادگیری بهتر و تقویت حافظه میشود که در نکات مربوط به خلاصه نویسی به آن خواهیم پرداخت.استفاده از خلاقیت در خلاصهنویسی خیلی خیلی مهم است .
مرحله ششم
6. از خلاصهنویسی دوستان عزیزتان که نامفهوم و پیچیده هستند استفاده نکنید.
مثلا اسنفاده از خلاصهنویسی دوستانتان ممکن است برای شما سخت و درک آن زمان بر باشد
نکات طلایی خلاصهنویسی
۱.طولانی نویسی ممنوع
از طولانی نوشتن جملات در خلاصهنویسی پرهیز کنید.
چون نه تنها به خلاصهنویسی صدمه میزند بلکه باعث ایجاد خستگی ذهن شخص شده و در برخی موارد برای ذهن کم اهمیت و حتی بی اهمیت جلوه میکند.
پس بهتراست از جملات کوتاه و روان و حتی پر مفهوم استفاده کرد تا ذهن را لحظه به لحظه درگیرتفکر کند.
۲.واژه نویسی+۳.کد گذاری
وقتی که میخواهیم خلاصهنویسی کنیم دو چیز بسیار مهم وجود دارد.
(سرعت و زمان) شخص برای اینکه سرعت خود را بالا ببرد تا در زمان صرفه جویی کند میتواند علاوه بر کوتاه نویسی از واژه نویسی استفاده کند.نوعی از خلاصه نویسی وجود دارد که تک کلمه است .
شاید شنیده باشید که قدرت برخی کلمات از سخن بیشتراست.
اجازه دهید تا با مثالی آشنا شویم(اگر یادتان باشد وقتی میخواستیم رنگ های رنگین کمان را به ترتیب حفظ کنیم در آغاز سخت بود و معلم به ما چیزی مثل {بناس زنق و…} را به ما یاد میداد.
میدانیم که این کد، مخفف رنگ ها به همراه ترتیب آن ها بود.
این روش همان خلاقیت خلاصهنویسی در کلمه هست.
البته روش های دیگری از کدگذاری وجود دارد مثلا ما میتوانیم ذهن را طوری عادت بدهیم که وقتی به کلمه ای در خلاصهنویسی میرسیم واکنش مناسبی نشان دهد.
مثلا در برخی شرایط کلمه ای دارای شاخه گسترده ای از معانی و نکات ترکیبی است که میتوان گفت مثل اتصال چند درس با هم هست و با رسیدن به اون کلمه ما تمام درس ها و معانی آن را به آنی به ذهن می آوریم.
که البته انجام کد گذاری و به حافظه سپردن کمی سخت و نیازمند تکرار است اما به کمک نوشتن آن میشود که به آسان کردن این امر کمک شایان و قابل توجهی کرد.
۴.خلاصهنویسی بدون استفاده آن حکم مرگ زمان را دارد
داوطلب کنکور گوش کن خلاصهنویسی علاوه بر یادگیری به یادآوری کمک میکند.
همینطور که مثلا بعد مدتی شماره رفیق و دوستتان را یادتون میرود و دوباره به دفترچه یادداشت سر میزنید باید همینطور هم به طور مداوم و در تعداد دفعات بالا از خلاصهنویسی استفاده شود.
آیا هدف اصلی خلاصهنویسی را از یاد بردهاید ؟(ذخیره وقت ،دسترسی و سرعت بالا در استفاده از آن و…)پس حتما باید از آن ها استفاده کرد.
۵.مراقبت از خلاصهنویسی+ دلپذیری
در شرایط مختلف مثلا آسیب رسیدن به خلاصهنویسی یا مشکل داشتن آن نیاز به اصلاح آن هست.
خلاصهنویسی بعضی از دوستان ما شاید اصلا شبیه خلاصه نویسی نباشد.
ولی چرا؟چرا پر از خط و نامفهوم؟
درصورتی که این یک اشتباه بزرگ است.
خلاصهنویسی از آنجا که اهمیت بالایی دارد باید دارای شرایط مراقبتی بالایی باشد تا آسیب فیزیکی کمتری ببیند تا استفاده از آن برای ما دلپذیر و راحت باشد.
هر چقدر که نوشته ما خوش خط تر و با دقت بیشتری باشد درک مطالب آن هم آسان تر میشود و ذهن ما کمتر درگیر فهم کلمات است.پس هر چقدر در نظم نوشتن دقت کنیم به نفع خودمان است.
البته خلاصه بودن یک متن همیشه کامل بودن آن را نشان نمیدهد.
۶.آپدیت خلاصهنویسی
وقتی به مطلبی میرسیم و حس میکنیم که خلاصه نویسی ما ارتباطی با آن دارد و یا حتی وقتی مطلب مهمی را از خلاصهنویسی جا می اندازیم میتوانیم با آپدیت کردن متن این قبیل مشکلات را بر طرف کنیم.
حتی بعد مدت کمی میشود که از خلاصهنویسی مان یک چکیده به دست آوریم تا کار ما روی دور بیافتد و به طلای واقعی که حاوی دسترنج خودمان است برسیم.
خلاصه نویسی جامع
اگر به مطلب پیوسته ای رسیدیم بهتره تا خلاصهنویسی جامع تر و کلی تری از کل متن داشته باشیم تا در آینده به مشکل برنخوریم که مثلا چند خلاصه نویسی از یک مطلب داشته باشیم و دچار گمراهی شویم.
حتی در این شرایط که چند خلاصهنویسی داریم بهتره تا همه را با هم تبدیل به یک خلاصهنویسی جامع کرده تا از مشکلات آن کم کنیم و از هدر رفتن دسرنج مان جلوگیری کرده و دچار غم و اندوه نشویم.
کمک به برنامهریزی
یک خلاصه نویسی خوب علاوه بر کمک به ذهن باعث صرفه جویی زمان و همینطور کمک به پیشرفت در برنامه ریزی میکند.
تبریک شما خلاصهنویسی را کامل و اصولی یاد گرفتید
شاید متوجه شده باشید که ارزش خلاصهنویسی چیست و اینکه دسترنج شما ارزش خیلی بالایی دارد و به شما در راه پیشرفت کمک میکند.
این را بدانید که هیچ وقت نباید از محصول و دسترنج تولیدی خود خسته یا ملول شوید.
ذوق و اشتیاقی که شما برای تولید خلاصه نویسی دارید کاملا ستودنی و قابل درک است.
قدر آن را بدانید.
سلام خوب بود.ای کاش یه خلاصه نویسی مثال طور میذاشتیم.
بزودی قرار خواهد گرفت